"Güneş lekesi nedir? Güneş lekeleri geçer mi?" soruları kafanızda dolanıyor ve güneş lekeleri için bitkisel çözüm arıyorsanız doğru yerdesiniz! İşte konunun uzmanlarından güneş lekelerine dair her şey...
Bronz görünmeyi seviyoruz ama bronzluğun aslında bir cilt hasarı olduğunu biliyor muyuz? Peki ya çabuk bronzlaşmak uğruna sürülen havuç ve kakao yağlarının lekelere davetiye çıkardığını? Anadolu Sağlık Merkezi Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Coşkun Acay, güneş lekelerini ve lekeli ciltlerin güneşten nasıl korunması gerektiğini anlattı.
Güneş lekeleri nasıl oluşuyor?
Tıbbi terminolojide “solar lentigo” olarak adlandırılan güneş lekelerinin oluşumunda en büyük etken, adından da anlaşılacağı üzere güneş ışınları. Güneş lekelerine, güneş hasarı oluşabilecek, beyaz tenli, zor bronzlaşan, kolay kızaran cilt tiplerinde daha sık rastlanıyor. Lekeler, güneşte aşırı kalan kişilerde ani yanmalar, soyulmalar ve kızarmaların tekrarı durumunda yıllar içinde ortaya çıkıyor. Genetik eğilimler de güneş lekelerinin oluşumunda etken.
Peki ya çiller nasıl oluşuyor?
Yaz mevsiminde ortaya çıkan çillenmeler güneş lekelerinin aksine kalıtsal bir özellik. Çoğunlukla açık tenli bireylerde görülen çiller, güneş lekelerinden farklı olarak güneş ışınlarıyla koyulaşıyor ve belirginleşiyor. Çözüm ise çok basit: Güneşten korunmak. Güneşe çıkmayarak ya da yüksek faktörlü güneş koruyucular kullanarak çillerin belirginleşmesinin önüne geçilebilir.
Güneş lekelerinin vücuda zararı var mıdır?
Güneş lekelerinin kötü huylu lekelere dönüşüm riski çok az. Ancak güneş hasarını göstermesi açısından önemli. Güneş hasarlı deride erken yaşlanma ve bazı deri kanseri riskleri artma eğilimi gösterdiğinden, güneşten korunma önem kazanıyor.
Yazın oluşan güneş lekelerini önlemek mümkün mü?
Vücudumuzda oluşacak yeni güneş lekelerinin önüne geçmek mümkün. Kademeli olarak güneşte kalmak, hiçbir zaman soyulacak ve aşırı derecede kızaracak şekilde yanmamak önemli. Zira bronzluk aslında bir deri hasarı. Bu nedenle deri fototipine göre açık tenli bireyler 30 ve üstü, koyu tenli bireyler 15 ve üstü koruma faktörlü koruyucu ürünleri güneşe çıkmadan 20-30 dakika önce uygulamalı. Ayrıca olabildiğince 11.00-15.00 saatleri arasında güneşte kalınmamalı.
Güneş lekeleri nasıl tedavi edilir? Güneş lekeleri geçer mi?
Eğer güneş lekesi kişi için kozmetik problem oluşturuyorsa tedavi planlanabilir. Tedavi aşamasında, tıbbi ve kozmetik renk açıcı preparatlar, yüzeysel peeling, lazer tedavileri, IPL ve soğuk uygulaması, dondurma tedavisi gibi çeşitli seçenekler önerilebilir. Tedavi uygulansa dahi yeni güneş lekeleri ortaya çıkabilir. Bu nedenle esas olan doğru yöntemlerle güneşten korunmaktır.
Deride açık ve koyu renkli lekelerle seyreden hastalıklar, güneşten nasıl etkilenir?
Deride lekeyle seyreden hastalıklar güneşten etkilenirler ve güneş mevsiminde koyulaşırlar. Vitiligo gibi beyaz lekelerle seyreden hastalıklardaysa, deri güneşe karşı savunmasız olduğundan kızarır. Güneşten korunma, hastalığın belirginleşmesini engellemek ve tedavinin başarısını artırmak açısından zorunlu.
Tatilden sonra nasıl bir cilt bakımı uygulamak gerekir?
Düzenli cilt temizliği yapın. Özellikle gece yatmadan önce doktorunuzun önerdiği, uygun bir ürünle cildinizi derinlemesine temizleyin. Geceleri cilt hücreleri yenilendiği için gözeneklerin mutlaka temizlenmiş olması gerekir. Yeni hücreler yukarı doğru hareket ederken nemini kaybeden cilt de pul pul dökülmeye başlar. Cildi ölü hücrelerden arındırmak amacıyla yapılacak peeling işlemiyle alttan sağlıklı derinin çıkması sağlanabilir. Düzenli olarak nem maskesi uygulayın. Güneş altında kalmak cildin su kaybetmesine ve kurumasına neden olur. Ciltteki kuruluk nedeniyle deriniz pul pul dökülebilir. Bu nedenle cilt yapınıza uygun bir kremle cildinizi her banyodan sonra nemlendirin.
Cilt bakımında günlük ve haftalık olarak neler yapılmalı?
Günlük bakımda cilt, her gün uygun bir temizleme kremi veya jeliyle temizlenmeli, arkasından da bir tonik ve en önemlisi mutlaka nemlendirici uygulanmalı. Haftalık bakımda ise yaz mevsiminde banyo sonrası 15-20 dakika ciltte kalacak şekilde nem maskeleri veya kırışıklık önleyici antioksidan maskeler uygulanmalı. Eğer ciltte aşırı bir hassasiyet ve kızarıklık yoksa maske öncesinde cildin ölü hücre tabakasını gidermek için uygun peeling’ler uygulanabilir. Bu işlemler güneş hassasiyeti yapabileceği için akşamları uygulanmalı ve gündüz mutlaka güneş koruyucular kullanılmalı.
Güneş lekesi için ne yapılır? Sorunun yanıtını Dermatoloji Uzmanı Dr. Bülent Bağcı verdi.
Yaz aylarının davetsiz misafirleri güneş lekeleri! Güneş ışınlarına uzun süre ve yüksek dozda maruz kaldığımızda cildimizde beliren lekeler keyfimizi kaçırabiliyor. Acıbadem Etiler Tıp Merkezi Dermatoloji Uzmanı Dr. Bülent Bağcı, güneşin zararlı etkilerine bağlı olarak en sık rastlanan cilt lekelerinin çiller, melazma, gebelik lekeleri ve solar lentigo olduğunu belirtirken “Ayrıca bazı kozmetik ürünler, ilaçlar, kimyasal maddeler ve bitki özsularının güneş ışınlarıyla etkileşimi sonucunda kalıcı cilt lekeleri ortaya çıkabilir. Tüm bu cilt lekelerinin oluşmasını engellemek için doğru güneşlenmeyi bilmek gerekir” diyor.
Güneş ışınlarının etkisiyle ortaya çıkan güneş lekelerinin tedavisi için öncelikle yüksek koruma faktörlü güneşten koruyucular kullanılması gerektiğini vurgulayan Dr. Bülent Bağcı, güneş ışınlarının etkisini kaybetmeye başladığı ekim ayından sonra ise; leke giderici kremler, kimyasal peeling, enzimatik peeling, laser, PRP ve mezoterapi yöntemleri kullanılarak tüm bu cilt lekelerinin başarıyla tedavi edilebileceğini söylüyor. Ancak gebelik dönemine yönelik bilimsel veriler olmadığından kullanılmamalı. Dr. Bülent Bağcı güneş lekelerini anlattı; korunma ve tedaviye yönelik önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Yazın artış gösteren güneş lekelerine dikkat!
Çiller
En sık yüz, el sırtı, kollar ve gövdenin üst kısımlarında yerleşen 5 mm çapında yuvarlak veya oval kahverengi lekeler. Çok açık tenli, kızıl saçlı, renkli gözlü kişilerde daha sık görülüyor. Çiller çevrelerindeki lekesiz ciltten çok daha hızlı melanin pigmenti ürettiğinden yazın güneş ışınlarının etkisiyle artıyor.
Solar lentigo
En sık yüz, boyun, göğüs, sırt, omuzlar ve el sırtı gibi güneşe maruz kalan bölgelerde görülen, çillerden çok daha büyük, yuvarlak veya oval şekilli, kahverengi veya siyah lekeler. Genellikle dışarıda çalışmak zorunda olan ve bu nedenle güneşte uzun süre kalan kişilerde ortaya çıkıyor. Açık tenli kişilerde daha fazla görülüyor.
Melazma
En sık alın, yanak, burun üzeri, dudak üstü, çene ve nadiren boyun ve kollarda görülen bu kahverengi lekeler kadınlar için tam bir kabus. Erkeklerde yüzde 10, kadınlarda yüzde 90 görülüyor. En sık güneşe bağlı olarak ortaya çıkan melazma yaz aylarında ve solaryum sonrasında artarken, rengi koyulaşıyor. Koyu tenli kişilerde daha sık olurken, melazmanın derinliğine göre farklı tedavi yöntemleri uygulanıyor.
Gebelik lekeleri
Melazmanın hamilelik döneminde görülen türü olan gebelik lekeleri, güneş ışınlarının etkisiyle belirginleşiyor. Doğum sonrası kendiliğinden iyileşebilirken, geçmeyen gebelik lekelerinin tedavisi için melazmada uygulanan tedavi uygulanıyor.
Bitkilere bağlı güneş lekesi
En sık yüz, boyun, gövde, kollar ve el sırtında ortaya çıkan, çizgisel veya benekli kahverengi lekeler. Cilde sürülen bazı kozmetik ürünler, parfümler ve cilde temas eden incir, havuç, limon, dereotu, kereviz gibi bitkilerin özsularının güneş ışınlarıyla etkileşimi sonrasında ortaya çıkıyor.
İlaçlara bağlı güneş lekesi
Özellikle sivilce tedavisinde kullanılan bazı oral antibiyotikler güneş ışınlarıyla etkileşime girerek ciltte yanma, kızarıklık ve soyulma yapabiliyor. Erken dönemde ilaç kesilmezse, tıbbi tedavi yapılmazsa ve güneşten koruyucu kullanılmazsa, kahverengi cilt lekeleri ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle özellikle yazın doktorunuza danışmadan herhangi bir ilaç kullanmayın.
Bu yöntemler güneş lekelerine savaş açıyor!
Güneşten koruyucu krem
Yazın her gün, 10.30-13.30 arası güneşten koruyucu krem kullanın. Kremin en az 30 faktörlü ve suya dayanıklı olmasına; üç saatte bir de tazelemeye dikkat edin. Deniz veya havuzdan çıktıktan hemen sonra, her seferinde yeniden sürün.
Leke giderici kremler
Yüzeysel melazma leke giderici kremler ile tedavi edilebiliyor. Ancak bu kremlerin bazıları güneşe karşı duyarlılığı arttırdığından gece sürün ve sabah yıkayarak cildinizden temizleyin. Aksi takdirde güneş hasarı ve yeni cilt lekelerine neden olabilirler.
Kimyasal peeling ve enzimatik peeling
Kimyasal peeling, cilt lekelerinin tedavisinde çok etkili, fakat yazın değil ekim ayından sonra kullanılması öneriliyor. Meyve asitleri kullanılarak yapılan yüzeysel kimyasal peeling, açık tenli kişilerde ve yüzeysel güneş lekelerinde fayda sağlıyor. Cildiniz koyu renk ise derin kimyasal peeling yaptırmayın.
PRP ve mezoterapi
Leke tedavisi için özel olarak hazırlanmış PRP ve mezoterapi solüsyonları, lazer tedavisi ile birlikte uygulandığında çok daha başarılı sonuçlar alınabiliyor.
Lazer
Dr. Bülent Bağcı “Lazer tedavisi, açık tenli kişilerde ve koyu renkli güneş lekelerinde daha etkili oluyor. Koyu cilt rengi olanlarda lazer tedavisinin daha dikkatli yapılması gerekir” diyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder